NİTRASYON NEDİR ?
Nitrürleme ile yüzey sertleştirme işlemi, çeliğe difüzyon yoluyla azot verme işlemidir.
İşlem sırasında atom çapı 0,71 A° olan N, demir kafesine nüfuz eder.
Nitrasyon olarak da isimlendirilen nitrürleme işlemi 350-580 °C sıcaklıkları arasında atomik azotun ferrit faza geçişini kapsamakta ve sonuç olarak, oda sıcaklığına yapılan soğutma sırasında herhangi bir faz dönüşümü oluşmamaktadır.
Yapıya giren azot, soğuma esnasında demir nitrürler Fe2N, Fe4N ve ayrıca çelik bileşiminde bulunan diğer elementlerle alaşım nitrürleri oluşturarak çökelir.
Çelik yapısında bulunan karbürlerle birlikte karbonitrürler de oluşur.
Böylece sertlik artımı sağlanır. Yani nitrürleme işleminde ferrit - östenit - martensit yapısal dönüşümleri olmaz, gerekli değildir.
Ani soğutma ya da su verme işlemi gerekmez.
Azot maddesinin çelik yüzeyine difüzyonunun sonucunda malzemenin yüzeyinde sert bir tabaka oluşur. Malzemelerin kendilerine ait nitrasyon kabiliyetleri vardır, bazı çeliklerde korozyon direncini ve yorulma dayanımlarını artırırken bazı çeliklerde düşürür.
Başka bir deyişle nitrasyon, çeliğe difüzyon yoluyla azot verme işlemidir.
Bu nitrürleme işlemi, 350 – 580 santigrat derece arası sıcaklıkları arasında azotun atomik kısmının ferrit gaza geçişini kapsamakta ve oda sıcaklığında yapılan soğutma sırasında faz dönüşümü oluşmamaktadır.
Azot yapıya girdikten sonra soğurken demir nitrürler ve çelikte bulunan diğer elementlerle alaşım nitrürleri oluşturarak çökelir.
Nitrasyon, kısacası yüzey işlem sürecidir. Azot maddesinin çelik yüzeyine difüzyonunun sonucunda malzemenin yüzeyinde sert bir tabaka oluşur. Malzemelerin kendilerine ait nitrasyon kabiliyetleri vardır, bazı çeliklerde korozyon direncini ve yorulma dayanımlarını artırırken bazı çeliklerde düşürür. Başka bir deyişle nitrasyon, çeliğe difüzyon yoluyla azot verme işlemidir. Bu nitrürleme işlemi, 350 – 580 santigrat derece arası sıcaklıkları arasında azotun atomik kısmının ferrit gaza geçişini kapsamakta ve oda sıcaklığında yapılan soğutma sırasında faz dönüşümü oluşmamaktadır. Azot yapıya girdikten sonra soğurken demir nitrürler ve çelikte bulunan diğer elementlerle alaşım nitrürleri oluşturarak çökelir.
Nitrasyon işleminde martenzit, östenit ve ferrit dönüşümleri olmaz.
Ayrıca su verme veya şok soğutma işlemleri de gerekmez.
Uygulanan yönteme ve hedeflenen özelliklere ulaşmak gibi değişkenlere bağlı olarak 15 dakika ile 120 saat arasında işlem süreleri değişmektedir.
Çok daha uzun işlem yapılabileceği gibi, nitrasyon işleminin süre ve sıcaklık etmenleri arttıkça elde edilecek sertlik derinliği de artmaktadır.