CİLA NEDİR NE İŞE YARAR ?
Cila, hem bir parlatıcı hem de bir koruyucudur. Boya üzerinde görünmeyecek derecede ince ve şeffaf bir katman oluşturmak amacıyla yapılır ve genellikle 3-4 ay süre ile etkilidir.
Bu katman hem minik çakıl taşı çizikleri gibi etkilerden boyayı korur, hem de boyanın daha canlı ve parlak görünmesini sağlar.
Cila; Maden ya da tahtadan yapılmış eşyaların üzerini parlatmak için kullanılan madde, vernik. Cila, tutkal, reçine, alkol, ketentohumu gibi maddelerden yapılır.
Cila Çeşitleri; Yapım şekli, maddeleri ve kullanılma sahalarına göre çok sayıda cilâ türü mevcuttur.
Cila Türleri Şunlardır; Ağaç cilâsı: Rengi açık sarıdan kahverengi ile kırmızı arasında değişebilir. Cilâ, sürülmeden yapışkan bir sıvı hâlindedir. Gomalak veya reçinelerin çeşitli yağ ve alkoller içerisinde eritilmesi ile yapılır.
Mum Cilası; % 60 balmumu, % 30 terebentin, % 5 ispirto, % 5 ispermeçet mumu karışımından hazırlanır. Mobilyada, muşambalarda, lambiri ve parke işlerinde kullanılır.
Vernik; Reçinelerin aseton, eter, terebentin, alkol vb. içinde eritilmesi ile elde edilen bir cilâdır. Yapım şekli ve kullanılan malzeme özelliklerine göre; yağlı vernik, selülozik vernik ve sentetik vernik olmak üzere üç çeşidi vardır.
Yağlı vernikler, eritici maddeleri yağ (terebentin vb) olan verniklerdir. Selülozik vernikler, barut pamuğu ilâvesiyle çabuk kuruma özelliği kazandırılmış verniklerdir.
Vernik cilâları mobilyada, mâdenî eşyâda, izole maddesi olarak, mâcun yapımında kullanılır.
Mâden ve Taş Cilaları; Mâden cilâlarının esâsını, ince tebeşir tozu, zımpara, arena, Trablus taşı, alçı taşı, ince çakmak taşı ve kuvars tozu, sünger taşı tozu gibi aşındırıcı maddeler teşkil eder.
Bunlar toz hâlinden başka merhem ve mâcun şeklinde de kullanılabilir.
Mâden cilalarının başında “Viyana kireci” ve “kuyumcu kırmızısı” denilen maddeler gelir.
Bütün kıymetli metaller için kullanılan muhtelif terkiplerde cilâlar bilinmektedir.
Deri Cilası; Terkibi şöyledir: 25 kısım yapışkan lâka, 4 kısım reçine sakızı, 100 kısım saf alkol, 1 kısım biberiye yağı ve 20 kısım gomalak. Lâkalarla reçine alkolde eritildikten sonra biberiye katılır.
Bir kaç gün bekletilip filtreden geçirilir.
Ayakkabı Cilası; Terkibi şöyledir: 40 gr ozo kerit, 250 gr seresin, 40 gr carnauba palmiyesi balmumu, 15 gr beyaz balmumu, 0,5 litre terebentin yağı, 7,5 gr muhtelif renkte anilin boyası ve bir koku maddesi. Deri ve ayakkabı cilâsı yüzey üzerinde su geçirmez, aşınmaya dayanıklı, parlak bir film meydana getirir.
